تمجید از پرویز اذکایی بعد از درگذشتش

به گزارش آتلیه دات کام، حسین زندی می گوید: مهم ترین آثار علمی در حوزه همدان شناسی برای پرویز اذکایی است که علاوه بر نوشتن و تحقیق، پیگیر مسائل اجتماعی و مدنی هم بود. وی همینطور علاوه بر اینکه اموالش را وقف کرده، عمرش را وقف کرده و بنابراین بزرگ ترین واقف فرهنگی کشور است.

این فعال فرهنگی به دنبال درگذشت پرویز اذکایی، در رابطه با این پژوهشگر و مورخ به ایسنا اظهار داشت: به لحاظ شخصیت فردی، او بسیار آدم مستقل، منظم، مهربان، طناز و انسان دوستی بود. او بسیار وطن دوست بود، ایران را دوست داشت و در سخنرانی های خود مدام از ایران و زادگاهش می گفت. هرچند می توانست مانند کسان دیگر از مملکت برود، نه تنها این کار را نکرد بلکه در زادگاه خود ماند. درحالی که می توانست به تهران برود اما تا پایان عمرش در همدان ماند و برای همدان قلم زد و دلسوزی کرد.
او سپس با بیان اینکه اذکایی علاوه بر نوشتن، در مسائل اجتماعی و مدنی هم فعال بود، افزود: او برای کوه الوند مرثیه سرایی می کرد و یا نسبت به تخریب هایی که در الوند و محیط زیست صورت می گرفت، اعتراض می کرد. او نسبت به تخریب خانه های تاریخی همدان اعتراض داشت و پیگیر ثبت خانه ها بود. کم اند دانشمندانی که به زادگاه خود برگردند و علاوه بر کار حرفه ای خود به مسائل اجتماعی هم بپردازند.
زندی ضمن اشاره به آثار باقی مانده از پرویز اذکایی شامل کتاب و مقاله و گفتارهای علمی که شمارشان به بیشتر از ۵۰۰ عنوان می رسد، بیان نمود: اذکایی دکتری تاریخ از منچستر داشت. وی در کنار کسانی چون ایرج افشار از نسخه شناسان و نسخه پژوهان مطرح ایرانی بود که در حوزه نسخه شناسی فعالیت می کرد. علاوه بر آن در ترجمه هم فعالیت می کرد، سواد عربی خوبی داشت و در تصحیح متون عربی و ترجمه متون قدیمی دستی داشت.
وی در ادامه تصریح کرد: ایران شناسی بخصوص همدان شناسی از مهم ترین فعالیتهای اذکایی بود و به جرأت میتوان گفت مهم ترین آثار در حوزه همدان شناسی که به صورت علمی انتشار یافته، کتاب ها و مقالات دکتر اذکایی هستند. غیر از ترجمه و تحقیق، تاریخ نگاری و تصحیح متون، لیست نویس هم بود و کار لیست نویسی آثار خطی چندین کتابخانه را انجام داده است.
این فعال فرهنگی پرویز اذکایی را بزرگ ترین واقف فرهنگی خواند و اظهار نمود: او حدود ۱۶ هزار جلد کتاب همچون کتاب های خطی، چاپ سنگی و کتاب های نفیس را وقف کرده است. غیر از آن، خانه پدری اش را که در یکی از مناطق خوب همدان است، وقف و بنیاد موقوفات اذکایی را در چارچوب فرهنگسرا بوجود آورده است. او حتی پس انداز خویش را هم وقف کرده است. در کشورمان واقف زیاد داریم اما اینکه برای حوزه تحقیق و پژوهش وقف کنند، بسیار کم هستند؛ کمتر کسی بنیادی تشکیل داده که عواید بنیاد در حوزه پژوهش باشد. بارها گفته ام او علاوه بر اینکه اموالش را وقف کرده، عمرش را وقف کرده و بنابراین بزرگ ترین واقف فرهنگی کشور است.
زندی همینطور در رابطه با توجه پرویز اذکایی به وطن و زادگاه، اظهار داشت: استاد اذکایی همیشه نگران آینده کشور بود، از جوان ها می گفت و معتقد بود وطن بدون آدم هایش نمی تواند وطن باشد. مدام از خاک زرخیز کشور و جفایی که به این خاک شده، حرف می زد. عنوان های بسیاری به او داده اند، مثلاً دکتر محمود جعفری دهقی می گوید: «پیر مغان همدان» و برخی او را حکیم می خوانند اما آقای دکتر، در وطن خویش غریب بود. آنقدری که در خارج از همدان او را می شناسند، در خود همدان نمی شناسند. ما همدانی ها قدرش را خیلی ندانستیم چونکه هرکسی با چنین شخصیتی در هر شهر دیگری بود، شهر از بنر پُر بود. حدود یک و نیم روز از درگذشت او می گذرد، اما پیامی از جانب مسؤلان منتشر نشده و هر آن چه بوده، از مردم بوده است. او عاشق وطن و شهرش بود اما قدرش را ندانستیم و به او بی مهری کردیم.
حسین زندی در انتها در رابطه با اینکه گاه پژوهشگرانی که در شهرستان زندگی می کنند، ناخوداگاه در یک انزوا فرورفته و رسانه ها کمتر سراغشان می روند و یا خود آنها کمتر تمایل دارند در رسانه ها باشند، اظهار نمود: دکتر اذکایی بسیار آدم باهوشی بود و اگر به رسانه یا مجموعه فرهنگی و نهاد مدنی ای اعتماد می کرد، بطور قطع گوشه گیری نمی کرد. بیشتر از دو دهه شاگرد او بودم و از اوایل دهه ۹۰ تا کنون ده ها گفتگو با او داشتم که انتشار یافته اند. او دوست داشت دانسته هایش را به اشتراگ بگذارد و هیچ وقت خست به خرج نمی داد. یکی از خصوصیت هایش این بود اگر چیزی را نمی دانست، می گفت نمی دانم و اگر می دانست توضیح می داد. او پس از اینکه از استادی کنار گذاشته شد، هیچ سمت دولتی نداشت اما داوطلبانه و بدون هیچ چشم داشتی به دانشجویان و پژوهشگرانی که پیش او می رفتند، کمک می کرد، خیلی ها از او آموختند.




منبع: آتلیه دات كام