یک عکاس حرفه ای به هیچ وجه نیاز و جبری برای استفاده از حالت پیشفرض ندارد بلکه می تواند از حالت تمام دستی
دوربین استفاده نماید و در کوتاه ترین زمان ممکن به نتیجه ی مطلوب برسد.البته نباید فراموش کرد این حالات پیشفرض که محبوب ترین آن ها حالت اتوماتیک است برای عکاسان آماتور واقعا کارآمد است و وجود این تنظیمات پیشفرض در
دوربین ضروری ست.زیرا بسیاری از افراد بنا بر دلایل مختلف قادر به کار حرفه ای با
دوربین عکاسی نیستند و یا علاقه به
عکاسی حرفه ای ندارند.در این مطلب سعی بنده بر این است که تمام حالات پیشفرض
دوربین های دیجیتال را به شکل کامل برای شما شرح دهم.
حالات پیشفرض دوربین های دیجیتال
اولین و محبوب ترین حالت،حالت اتوماتیک:
به نظر من اصلا نیازی به شرح و توضیح این حالت نیست (بنظر می رسد اکثر دارنده گان
دوربین های دیجیتال از آن استفاده می کنند).وقتی شما
دوربین را در حالت اتوماتیک قرار می دهید یعنی قضاوت را بر عهده ی
دوربین تان می گذارید.در این حالت
دوربین با توجه به داده هایی که دریافت می کند سعی می کند بهترین تنظیمات اعم از سرعت شاتر،دیافراگم،ایزو،تراز سفیدی، فکوس،فلاش و… را اعمال کند.
بعضی از
دوربین ها این اجازه را به شما می دهند که در حالت اتوماتیک بتوانید از فلاش استفاده نکنید و بعضی دیگر هم همچین امکانی ندارند و اگر
دوربین تشخیص دهد که باید از فلاش استفاده شود شما نمی توانید مانع از آن شوید.این حالت در بسیاری از موقعیت ها و وضعیت های
عکاسی نتایج قابل قبولی به شما ارائه می دهد و به همین دلیل محبوب ترین حالت پیشفرض
دوربین های دیجیتال به شمار می رود.
اما همواره به یاد داشته باشید که در این حالت شما اطلاعاتی از محیط و شرایطی که در آن قرار دارید به
دوربین نمی دهید و خود
دوربین اطلاعات را از محیط دریافت می کند،به همین دلیل
دوربین مجبور است با توجه به داده هایی که در اختیار دارد حدس بزند که شما چه عکسی و چه نتیجه ای را انتظار دارید و به همین دلیل طبیعتا این احتمال وجود دارد که
دوربین اطلاعات را ناقص دریافت کند و یا حدسی که در رابطه با سلیقه و هدف مد نظر شما می زند اشتباه باشد و این حالت نتواند کارایی مناسبی داشته باشد.
قابل ذکر است در بعضی از شرایط حالات دیگر پیشفرض می توانند کارآمد تر و بهتر از حالت اتوماتیک عمل کنند و سطح بیشتری انتظارات شما را برآورده سازند.
حالت پرتره:
آیکن حالت پرتره
وقتی شما حالت پرتره را انتخاب می کنید،
دوربین شما به شکل خودکار روزنه دیافراگم را باز می کند یعنی عدد دیافراگم کوچکی را انتخاب می کند.شاید این سوال برای شما پیش بیاید که دلیل این اتفاق و این عملکرد
دوربین شما چیست؟! دلیلش کاملا روشن است،با این کار عمق میدان کاهش پیدا می کند زیرا در عکس های پرتره شما نیاز به یک بک گراند تار (خارج از فوکوس) دارید تا سوژه با قرار گرفتن در فوکوس از پس زمینه جدا شود و به خوبی مخاطب را جذب کند.
حالت پرتره در شرایطی که شما قصد
عکاسی از یک سوژه یا شیء واحد و تنها را داشته باشید بهترین عملکرد را خواهد داشت زیرا سوژه را کاملا واضح نشان می دهد، به شکلی که نظر بیننده را جلب کند.البته اگر از این حالت برای سوژه های انسانی استفاده می کنید بهتر است شانه و سر سوژه ها را در کادر قرار دهید و از قرار دادن تمام قد سوژه ها در کادر اجتناب کنید تا نتیجه ای بهتر را به دست بیاورید.
همچنین اگر با استفاده از این حالت در حال
عکاسی از سوژه انسانی بودید و خورشید نیز در کادر شما و یا پشت سوژه ها وجود داشت بهتر است از فلاش
دوربین تان استفاده کنید تا با استفاده از نور پر کننده از قرار گرفتن صورت سوژه ها در سایه و تیره شدن آن ها جلوگیری کنید.
حالت ماکرو:
آیکن حالت ماکرو
حالت ماکرو این اجازه را به شما می دهد که بیشتر به سوژه ی خود نزدیک شوید و یک عکس بسته از نمای نزدیک یا اصطلاحا کلوز آپ بگیرید.این حالت برای عکس برداری از گل ها، حشرات و اشیای کوچک دیگر بسیار مناسب و کارآمد است.قابل ذکر است
دوربین های دیجیتال مختلف با توجه به امکانات و خصوصیات شان، در حالت ماکرو توان و قابلیت متفاوتی از خود به نمایش می گذارند و حداقل فاصله فوکوس آن ها متفاوت خواهد بود.
معمولا این فاصله بین ۲ تا ۲۰ سانتی متر خواهد بود.زمانی که شما از حالت ماکرو استفاده می کنید به این نکته توجه داشته باشید که انجام فوکوس در فاصله ی کوتاه سخت تر است زیرا عمق میدان کاهش چشم گیری پیدا می کند و گاها تا چند میلی متر نیز می رسد! سعی کنید
دوربین تان و سوژه ای که قصد عکس برداری از آن را دارید به شکل موازی در یک خط قرار دهید، اگر به هر دلیلی نتوانید این کار را انجام دهید به احتمال قوی مقدار زیادی از عکس شما خارج از فکوس خواهد بود.
شما قطعا به این نکته پی خواهید برد که در این حالت بهتر است از فلاش
دوربین تان استفاده نکنید، زیرا به دلیل فاصله بسیار کوتاه
دوربین و به طبع فلاش
دوربین تان نسبت به سوژه می تواند موجب سوختن سوژه در عکس و یا اصطلاحا اُور اکسپوز شدن آن شود.در آخر باید یادآور شویم که استفاده از سه پایه در این حالت می توانید بسیار کارآمد و مفید باشد، زیرا در عکس های ماکرو معمولا عمق میدان بسیار کم است و کوچک ترین حرکتی در
دوربین می تواند باعث خارج شدن سوژه شما از محدوده فوکوس شود و نتیجه دلخواه را حاصل نکند.
حالت منظره یا چشم انداز:
آیکن حالت منظره
حالت منظره یا چشم انداز دقیقا در نقطه ی مقابل و متضاد حالت پرتره قرار دارد.در این حالت
دوربین روزنه دیافراگم را می بندد یعنی عدد دیافراگم بیشتری را انتخاب می کند تا مطمئن شود اکثر و یا تمام آنچه در صحنه ی کادر شما وجود دارد در حالت فوکوس قرار می گیرد، به عبارت دیگر در این حالت
دوربین عمق میدان زیاد و گاها بی انتهایی را به شما می دهد تا تمام آنچه در کادر شما وجود دارد فوکوس شود.
این حالت برای
عکاسی از صحنه ها و کادرهای عریض، مخصوصا صحنه هایی که در آن نقاط جذاب و موردنظر در فاصله های متفاوتی از
دوربین قرار دارند بسیار مناسب است.گاهی ممکن است در زمان استفاده از این حالت
دوربین شما برای جبران کردن روزنه باز دیافراگم از سرعت شاتر پایینی استفاده کند، به همین دلیل پیشنهاد می کنیم هنگام استفاده از این حالت از سه پایه استفاده کنید و یا
دوربین خود را در جایی قرار دهید که از ثابت بودن آن مطمئن باشید.
حالت ورزشی:
آیکن حالت ورزشی
حالت ورزشی برای عکس برداری از سوژه های متحرک استفاده می شود، البته در بعضی از
دوربین ها نام این حالت اکشن است.از این حالت می توان برای عکس برداری از هر شیء متحرکی استفاده کرد، از انسان های در حال ورزش گرفته تا سگ و گربه و حیوانات مختلف که در حال دویدن یا فرار کردن هستند.
عملکرد حالت ورزشی به این شکل است که با بالا بردن سرعت شاتر، سوژه ی متحرک را ثابت یا اصطلاحا فریز می کند.البته از این حالت می توانید برای پیاده سازی تکنیک پنینگ نیز استفاده کنید، به این شکل که نقطه ی فوکوس را از قبل تنظیم نموده و همراه سوژه
دوربین را با سرعتی متناسب با سرعت سوژه حرکت دهید، نتیجه ای که حاصل می شود به بیننده این حس را القا می کند که سوژه ثابت است اما محیط اطرافش در حال حرکت است!
البته این کار و انجام درست این تکنیک نیاز به تمرین بسیار دارد و قطعا در نخستین گام شما موفق نخواهید شد نتیجه مطلوب را به دست بیاورید.
حالت شب:
آیکن حالت شب
این حالت واقعا جذاب است و شما می توانید به طرق مختلف از آن استفاده کنید و عکس هایی با رنگ های خیره کننده و جذاب ثبت نمایید.حالت شب برای عکس برداری در محیطی ست که نور کمی دارد.در این حالت
دوربین سرعت شاتر را کاهش می دهد تا بتواند جزئیات پس زمینه را دریافت کند و همچنین از شلیک فلاش برای روشن کردن پیش زمینه و جداسازی آن از پس زمینه استفاده می کند.
اگر از این حالت استفاده می کنید بهتر است یک سه پایه را به کار بگیرید، در غیر این صورت پس زمینه عکستان تار می شود، البته شما می توانید از این حالت استفاده کرده و پس زمینه عکس تان را تعمدا تار نمایید، مخصوصا اگر در شرایطی باشید که در پس زمینه نورهای متفاوت و زیادی وجود داشته باشد استفاده از این حالت می توانید نتیجه ای جذاب را خلق کند.به همین دلیل در مهمانی هایی که دارای رقص نور هستند معمولا از این حالت استفاده می شود.
حالت فیلم برداری:
آیکن حالت فیلم برداری
البته قطعا کیفیت
فیلم برداری آن ها پایین تر از
دوربین های استاندارد
فیلم برداری ست، اما این حالت در شرایطی که شما به سوژه ای برخورد می کنید که دیگر گرفتن یک عکس برایتان کفایت نمی کند و باید از آن فیلم بگیرید، بسیار کارآمد خواهد بود.البته به یاد داشته باشید ذخیره فیلم نسبت به عکس فضای بیشتری در کارت حافظه
دوربین تان اشغال می کند.
آنچه در بالا ذکر شد حالاتی ست که امروزه در اکثر
دوربین های دیجیتال موجود است، اما در گذشته حالات دیگری نیز وجود داشته که در زیر به شرح تفضیلی آن ها می پردازیم:
حالت پانورامیک: این حالت برای گرفتن عکس های پانوراما بوده و این اجازه را میداده که با چسباندن چند عکس به هم، یک عکس پانوراما تولید کنید.
حالت برفی: این حالت کمک می کرد تا نور زیادی که از برف بازتاب می شود آسیبی به عکس نرساند و در عکس تاثیر منفی ای نگذارد.
حالت آتش بازی: برای عکس برداری از صحنه های آتش بازی و صحنه هایی که آتش در آن وجود داشت استفاده میشده.
حالت کودکان و حیوانات خانگی: برای عکس برداری از سوژه های متحرک استفاده میشده و عملکردی شبیه به حالت ورزشی داشته است.
حالت زیر آب: عکس برداری در زیر آب شرایط نوری مخصوص به خود را دارد که گویا این حالت مخصوص این نوع از عکس برداری بوده.
حالت ساحلی: برای عکس برداری در محیط های پرنور مانند سواحل استفاده میشده است.
حالت برگ درختان: این حالت اشباع رنگ را افزایش می داد و باعث میشد رنگ ها جسورانه تر در عکس ثبت شوند.
حالت های نیمه اتوماتیک
حالت تقدم دیافراگم:
این حالت در
دوربین های دیجیتال با حرف A یا عبارت AV نشان داده می شود.این حالت در حقیقت نیمه اتوماتیک یا به عبارت دیگر نیمه دستی است.در این حالت شما عدد دیافراگم را مشخص می کنید و
دوربین به شکل خودکار بقیه تنظیمات از جمله سرعت شاتر،ایزو و تراز سفیدی را با عدد دیافراگمی که مشخص کرده اید هماهنگ می کند.
این حالت زمانی به کمکتان خواهد آمد که شما نیاز دارید عمق میدان را خودتان مشخص نمایید (معمولا برای سوژه های بی حرکت که نیازی به تنظیم دستی سرعت شاتر ندارند استفاده می شود).
اگر عدد دیافراگم بالاتری را انتخاب کنید به این معنی ست که روزنه دیافراگم بسته تر است و نور کمتری به حسگر می رسد و عمق میدان بیشتری دارید (مقدار بیشتری از صحنه در فوکوس خواهد بود) و
دوربین شما سرعت شاتر پایین تری را انتخاب می کند، اما اگر عدد دیافراگم پایینی را انتخاب کنید همه چیز بر عکس می شود، یعنی روزنه دیافراگم باز تر است و نور بیشتری به حسگر می رسد و شما عمق میدان کمتری خواهید داشت و به طبع
دوربین سرعت شاتر بالاتری را انتخاب می کند.
حالت تقدم شاتر:
این حالت در
دوربین های دیجیتال با حرف S یا عبارت TV نشان داده می شود.این حالت شباهت زیادی به حالت تقدم دیافراگم دارد، با این تفاوت که این بار شما سرعت شاتر را مشخص می کنید و
دوربین بقیه تنظیمات را با آن هماهنگ می سازد.
از این حالت زمانی استفاده کنید که نیاز به کنترل دستی سرعت شاتر دارید، برای مثال اگه بخواهید از اجسام متحرک یا صحنه های ورزشی عکس برداری کنید نیاز به سرعت شاتر بالا دارید تا حرکت را تثبیت یا فریز نمایید.در سوی دیگر شاید شما بخواهید حرکت یک سوژه را نشان دهید و یا شیء ای را در حالت بلار ثبت کنید مانند
عکاسی از یک آبشار، در این حالت شما باید سرعت شاتر پایینی را انتخاب نمایید.همچنین در شرایط نور کم شما باید از سرعت شاتر پایین تر استفاده کنید.
حالت کاملا دستی:
این حالت معمولا در
دوربین های دیجیتال با حرف M که مخفف عبارت Manual است نمایش داده می شود.حالت تمام دستی مخصوص حرفه ای هاست،در این حالت شما کنترل کامل بر تمامی تنظیمات
دوربین تان خواهید داشت و باید برای تنظیم دیافراگم،سرعت شاتر،ایزو و… فکر کنید و آن ها را به شکل هماهنگ و مکمل تنظیم نمایید.
کار کردن با این حالت این امکان را به شما می دهد که دقیقا همان عکسی را که می خواهید ثبت نمایید.البته شما باید قبل از استفاده از این حالت، طرز کار آن و قوانین و روابط مربوط به دیافراگم،شاتر،ایزو،تراز سفیدی و … را آموخته باشید.
به دلیل مشکلات و سختی ای که در استفاده از این حالت است اغلب دارندگان
دوربین های دیجیتال ترجیح می دهند از حالت های اتوماتیک و یا نیمه اتوماتیک استفاده کنند.البته نباید فراموش کنیم که عکاسان حرفه ای در اکثر مواقع از حالت تمام دستی استفاده می کنند.