با كمانچه ی حسام اینانلو

آلبوم ردیف میرزا عبدالله به روایت نورعلی برومند منتشر گردید

به گزارش آتلیه دات کام آلبوم «ردیف میرزا عبدالله» به روایت نورعلی برومند و با محوریت اجرای کمانچه توسط حسام اینانلو، منتشر گردید.

به گزارش آتلیه دات کام به نقل از ایسنا، حسام اینانلو ـ آهنگساز و نوازنده کمانچه ـ با بیان خبر انتشار آلبوم «ردیف میرزاعبدالله» در حساب رسمی خود در اینستاگرام درباره این آلبوم نوشت:
«انتشار اجرای ردیف میرزاعبدالله با ساز کمانچه از چند منظر برایم محل توجه بوده است. اول حفظ میراث گرانبهای فرهنگی هنری و دیگری اهمیت آموزش این ردیف برای هنرجوی ساز کمانچه. در مورد دیدگاه اول لازم می دانم توضیحاتی را عرض کنم؛ این میراث پرارزش قبل از من قطعا و یقین پاس داشته شده و بعد از من هم خواهد بود، اما نگاه فرهنگی به پدیده های هنری در زمان و دوره های تاریخی اهمیت ویژه ای پیدا می کند.
ما در دوره ای زندگی می نماییم که سیطره مدرنیته چه در نگاه به زندگی و چه در ابزار برون دادش بر تمام شئون زندگی، چیره شده است و این می تواند به معنای منقطع شدن ارتباط انسان معاصر با تاریخ و سنت باشد. پس ابراز اهمیتِ یک پدیده هنری چون ردیف، توجهی تازه را به مبحث احیا می کند.
ردیف جانمایه موسیقی دستگاهی ایرانی است، پس در هر دوره تاریخی باید این دستاورد پرارزش را پاس داشت. این میراث پرارزش در چهار دهه گذشته توسط اساتید تار و سه تار چون استاد داریوش طلایی، استاد حسین علیزاده و استاد محمدرضا لطفی (البته استاد لطفی بخشی از ردیف میرزاعبدالله را به صورت رسمی ضبط و منتشر نموده و نه تمامش را) ضبط و انتشار یافته است که تفاوت در دیدگاه، سونوریته، متر اجرا و دیگر مشخصات و پارامترهای اجرایی این اساتید، نشان از چند وجهی بودن برخورد با یک پدیده به ظاهر ثابت چون ردیف است.
میتوان نتیجه گرفت هنرجوی موسیقی (هنر جوی تار و سه تار) با شنیدن و بررسی هر یک از این اجراهای ارزشمند، دستاوردی نو چه از اجرا و چه از نحوه نگاه ایشان به مبحث ردیف به دست می آورد.
متاسفانه به علل مختلفی این جریان فکری (نظری) و اجرایی (عملی) در ساز کمانچه مغفول مانده است. دیدگاه های مطرح و رایج در ساز کمانچه یا ردیف نَنواخته اند به منظور نشر و یا اجراهایی ناقص در حد ضبط و آموزش در کلاسهای درسی بوده است.(این عامل و دیگر عواملی که توضیح خواهم داد سبب کمرنگ شدن نقش آموزش ردیف میرزاعبدالله در ساز کمانچه شده است).
و اما اهمیت آموزش ردیف میرزاعبدالله بعنوان یک ردیف معتبرِ سازی برای ساز کمانچه چیست؟
از دیدگاه نگارنده، هنرجوی کمانچه بعد از یادگیری تکنیک های نوازندگی ابتدا باید ردیف آوازی بیاموزد. از آنجاییکه صدای سازهایی چون کمانچه و نی در موسیقی ایرانی شباهت زیادی به حنجره انسان دارد و همینطور قابلیت انطباق پذیری تکنیک های آوازی با تکنیک های نوازندگی این دو ساز، اولویت آموزش «ردیف آوازی» بر «دیف سازی» را برای این دو ساز (کششی) دو چندان می کند.
ردیف های آوازی چون ردیف عبدالله خان دوامی و استاد کریمی علاوه بر ارزشمندی ساختار موسیقایی که دارند، چون با شعر آمیخته شده اند به لحاظ یادگیریِ مفهوم جمله و یا عبارت موسیقایی در موسیقی دستگاهی دارای کارکردی شگرف برای هنرجو است. ضمن این که نت نویسی دقیق استاد فرامرز پایور در ردیف عبدالله خان دوامی برای نسلی که نمونه صوتی این آثار را نشنیده اند این امکان را فراهم می آورد تا حد زیادی به اصل این ردیف نزدیک شده و آنرا فرا گیرند.
استاد پایور در نت نویسی وفادار به اصل اجرای جناب دوامی بوده و هر آنچه بوده را ثبت کرده اند. تقسیم بندی و آنالیز جملات موسیقی در عبارات ردیفی آوازی و سازی تفاوت های اساسی دارند.
هنرجوی کمانچه جملات آوازی را به کمک شعر بهتر درک می کند و در شروع فهم درست تری از گزاره موسیقایی خواهد داشت؛ بنابراین سفارش می شود ابتدا ردیف آوازی آموزش داده شود سپس به آموزش ردیف سازی پرداخته شود.
در این اجرا سعی شده است بخش هایی از ردیف میرزاعبدالله که به لحاظ ساختاری مناسب اجرا با ساز کمانچه نیست با تغییراتی در مترِ اجرا و یا بنا به لزوم تغییر در رجیستر صوتی، مناسبِ اجرا با ساز کمانچه شود. ضمن این که مبنای کوک در این اجرا (سیم دوم کمانچه #G) است. تنها دلیل برای انتخاب این مبنای صوتی این است؛ با عنایت به ابعاد کمانچه و سیم های موجود برای این ساز ( در سال ۱۴۰۰)، مبنای #G برای کمانچه بهترین صدا را تولید می کند.
منظور از بهترین صدا که طبعاً مفهومی نسبی و البته سلیقه ای ست، یک دستی صدای سیم های یک تا چهارم کمانچه است. کوک های انتخاب شده برای دستگاه ماهور و آوازهای دشتی، کردبیات، ابوعطا، ر، لا، ر، لا و در آواز افشاری ر، لا، ر، سل و در نوا می، لا، می، لا و در بیات ترک ر، لا، دو، سل است.
در انتها از موسسه فرهنگی_هنری ماهور و جناب آقای محمد موسوی کمال تشکر را دارم که با نشر آثار وزین فرهنگی، این میراث پرارزش را پاسداری می کنند و آرزوی سلامتی و تندرستی برای ایشان دارم.»




منبع: atolieh.com