شهاب مِنا خبر داد؛

انتشار یک کتاب با محوریت سنتورنوازی

آتلیه دات کام: به گزارش آتلیه دات کام، یکی از پژوهشگران و ناشران فعال حوزه موسیقی در تشریح تازه ترین فعالیتهای خود از انتشار یک کتاب موسیقایی در حوزه نوازندگی سنتور اطلاع داد.

شهاب منا نوازنده، ناشر و پژوهشگر موسیقی در گفتگو با خبرنگار مهر ضمن تشریح تازه ترین فعالیت هایش در موسیقی طی ماه های اخیر اظهار داشت: مدتی پیش کتاب «بهار نورسیده: تنظیم ده تصنیف بهاریه‌ی معاصر برای دونوازی سنتور» با تنظیم احسان توکل و ویرایش بنده توسط نشر خُنیاگر منتشر گردید.
وی اضافه کرد: اثر حاضر حاوی ۱۰ تصنیف بهاریه (در نَعت بهار) از موسیقی دانان و نغمه سازان برجسته‌ی معاصر ایران همچون غلامحسین درویش، روح الله خالقی، مهدی خالدی، پرویز یاحقی، علی تجویدی، یحیی زرپنجه، نصرالله زرین پنجه، عطاء الله خرّم و همینطور شاعران و تصنیف سرایان متقدم و معاصر همچون رودکی، ملک الشّعرا بهار، ابوالقاسم حالت، بیژن ترقی، اسماعیل نواب صفا، پرویز وکیلی و منیره طاها است که از نظر نغمه پردازی در فضای موسیقی دستگاهی و ایرانی، همینطور از نظر شعر عیار ارزشمندی دارند.
این نوازنده سنتور بیان نمود: انتشار آثار تنظیم شده برای دو سنتور که از تنظیمات هوموفونیک فراتر رفته و دوصدایی باشند، در ادبیات مکتوب موسیقی ایرانی چندان پرسابقه نیست و بعضی از آنها، خاصه آثار منتشرشده متأخر، چندان از انسجام در نغمه پردازی و غَنای ملودیک برخوردار نیستند و متن آنها به جای ملودی حاوی افکت ها و آرایه هایی چون آرپژ و پاساژ است که به علت سهولت اجرا با سنتور و بر اثر گرته برداری سطحی از موسیقی غربی در سنتورنوازی غالب این روزها رایج شده اند.

منا در رابطه با انگیزه های انتشار این اثر پژوهشی اظهار داشت: اولین دلیل پذیرش انتشار این مجموعه، به کار گرفتن ملودی های غنی موسیقی دستگاهی بعنوان هسته اصلی برای تنظیم دوصدایی است تا نغمات پرعیار پیشینیان را رنگی دیگر بخشیده و در قالبی نو برای نسل کنونی ارائه نماید. دلیل دیگر هم تنظیم آنها توسط احسان توکل بعنوان فردی تحصیل کرده رشته آهنگسازی به شکل آکادمیک است که علاوه بر آشنایی با موسیقی دستگاهی، به فن آهنگسازی و تنظیم اشراف دارد و سطح تنظیم او، بنا بر سابقه تحصیل و تجربه حرفه ای بسیارش، فراتر از تنظیم های غالب منتشرشده امروزی برای دونوازی سنتور در ایران است.
این ناشر و پژوهشگر موسیقی افزود: تنظیم حاضر به این صورت که یک سنتور ملودی اصلی را بنوازد و دیگری آنرا همراهی کند نیست بلکه ملودی اصلی متناوباً بین سنتور یک و سنتور دو جابه جا می شود. از این رو و علل دیگر، به پیشنهاد بنده، جهت درک بهتر مخاطبان از کیفیت تنظیم دوصدایی حاضر، تنظیم کننده ملودی اصلی تصنیف ها را برای یک سنتور هم به کتاب حاضر افزود که اجرای آنها هم خالی از روشهای فنی سنتورنوازی نیست و بخصوص اجرای پاساژها و جفت های پی در پی به فاصله‌ی ششم در آن نیازمند تمرین است.
وی در رابطه با اجرای قطعات اضافه کرد: «نغمه نوروزی» با شعر رهی معیری به آهنگسازی روح الله خالقی، «بهار دلکش» با شعر ملک الشعرا بهار و آهنگسازی غلامحسین درویش، «ای بهار نورسیده» با شعر بیژن ترقی و آهنگسازی پرویز یاحقی، «تا بهار دلنشین» با شعر بیژن ترقی و آهنگسازی روح الله خالقی، «آمد نو بهار» با شعر اسماعیل نواب صفا و آهنگسازی مهدی خالدی، «بوی جوی مولیان» با شعر رودکی و آهنگسازی روح الله خالقی، «شکوفه» با شعر پرویز وکیلی و آهنگسازی عطالله خرم، «گلشن دل» با شعر ابوالقاسم حالت و آهنگسازی نصرالله زرین پنجه، «ز فروردین» با شعر ملک الشعرا بهار و آهنگسازی یحیی زرین پنجه، «ای بهار من» با شعر منیره طاها و آهنگسازی علی تجویدی تصنیف های تنظیم شده در کتاب بهار نورسیده هستند.

منا در بخش پایانی صحبت های خود ضمن عرضه توضیحاتی در رابطه با پیشینه فعالیتهای موسیقایی احسان توکل هم اظهار نمود: احسان توکل همچون هنرمندانی است که تحصیلات خویش را در رشته آهنگسازی از دانشگاه ملی هنر خارکیف اوکراین به اتمام رسانده است. وی در گروه آهنگسازی و اُرکستراسیون همان دانشگاه مشغول به تدریس و نوشتن آخر نامه‌ی دکترای خود با عنوان «زبان موسیقایی رضا والی» است و از وی کتاب «بازگشت به اصل: فنون یک زبان موسیقایی: گفتگو با رضا والی ‫ (نشر کارگاه موسیقی، ۱۴۰۰)» تابحال به انتشار رسیده است. این هنرمند در دو پروژه‌ی «Golha project» (به سرپرستی جِین لِویسون) و «Shakespeare's Sonnet» به آهنگسازی علی رهبری همکاری کرده است. ضمن این که کسب مقام دوم در چهارمین مسابقه‌ی بین المللی موسیقی آهنگسازان جوان به یادِ Ivan Karabits و همینطور دریافت جایزهبزرگ و دیپلم برای آهنگسازیِ اثر «The Space Recitative» در مسابقه «The cosmos as I see it here I feel» همچون پروژه های برگزیده احسان توکل به حساب می آید. وی آثار خیلی از آهنگسازان ایرانی و اروپایی را برای آنسامبل های متعدد تنظیم کرده است.


منبع: آتلیه دات كام