گزارش آتلیه دات كام درباره هنرستان هنرهای زیبای پسران

میراث باارزش کمال الملک برای پسرها

آتلیه دات کام: آتلیه دات کام: شاید زمانی که این ساختمان زیبا را در جبران یک کم لطفی، به کمال الملک می بخشیدند، تصور نمی کردند پس از دهه های متمادی همچنان صدای خنده نوجوانان در آن بپیچد.

هنرستان هنرهای زیبای پسران در یکی از خیابان های قدیمی تهران، روزهای پر فروغی را گذارنده و بسیاری نام آوران هنر سرزمین مان را در خود پرورده است.
آن چه پیش رو دارید، گزارش ایسنا درباره ی روز گذشته و امروز این هنرستان است که به انگیزه روز دانش آموز منتشر می شود.
هرچند هوا هنوز رنگ و بوی چندانی از پاییز ندارد، نرمه باد ملایمی که می وزد، برای دانش آموزانی که در حیاط مدرسه در کار اجرای یک پرفورمنس هستند، لذت بخش است. حیاطی قدیمی با درختانی ستبر، مکان اجرای این پرفورمنس نمایشی است؛ جایی که بعضی روزها با رنگ و بوم هنرجویان نقاشی، زیبایی دوچندانی پیدا می کند.
داخل ساختمان هم پر از تابلوهای رنگارنگ است که دانش آموزان دهه های پیش که حالا جزو هنرمندان شاخص کشور به شمار می آیند، به یادگار گذاشته اند.
بگفته ابراهیم گله دارزاده که تابستان سال قبل به عنوان سرپرست این هنرستان انتخاب شده است، بنای هنرستان هنرهای زیبا متعلق به دوره قاجار است. نخستین بهره برداران آن فرانسوی هایی بوده اند که به دولت قاجار خدمات اداری می داده اند. ساختمان از آن دوران یک روح دولتی داشته تا این که سال ۳۲ به مدرسه هنرهای تجسمی تبدیل می شود.
گله دارزاده با اشاره به شرایط سیاسی و اجتماعی کشور در سال ۳۲ ادامه می دهد: سال ۳۲ به سبب تحولات عجیب آن سال و نزدیکی این بنا به مراکز بحران مانند بهارستان و... مسئولان مدرسه تصمیم می گیرند برای حفظ امنیت دانش آموزان، ساختمانی را در میدان فردوسی اجاره کنند و کلاس ها را آنجا برگزار می کنند تا دانش آموزان در مدرسه تردد نداشته باشند ولی از سال ۳۳ کادر مدرسه اینجا مستقر می شوند و آموزش ها همین جا پیگیری می شود.
او ادامه می دهد: امسال ۷۰ سال تمام است که این مدرسه در حوزه آموزش گرافیک و نقاشی سابقه دارد. کمتر مرکزی زنده و فعال در کشور داریم که این سابقه آموزشی را داشته باشد و ۷ دهه بصورت زنده به عنوان یک مکان تخصصی آموزشی هنر فعال باشد. البته مدرسه دارالفنون قدیمی تر است ولی دیگر فعال نیست.
بگفته این مدیر، هنرستان هنرهای زیبا در شروع بر هنرهای تجسمی تمرکز داشته است.
این مکان آموزشی در طول سالهای متمادی فعالیت خود، شاهد حضور استادان شناخته شده و هنرجویان مستعدی بوده که بعدها به هنرمندانی بزرگ تبدیل می شوند.
چهره هایی همچون جلال آل احمد، صادق هدایت، سیمین دانشور، سهراب سپهری، هانیبال الخاص، در آن درس داده اند و هنرمندانی چون ایرج طهماسب، محمد یاراحمدی، مهران غفوریان، حبیب صادقی، کاظم چلیپا و... جزو دانش آموزان آن بوده اند. جالب این که سهراب سپهری هم به عنوان دانش آموز و هم به عنوان معلم در این هنرستان حضور داشته است.
عمده جنبش سقاخانه از درون همین مدرسه آغاز می شود و نوگرایی این مدرسه، بعدتر به کل فضای هنری تجسمی تسری پیدا می کند.
گله دارزاده توضیح می دهد که ساختمان ضلع جنوبی که به ساختمان کمال الملک معروف است، اواخر قرن سیزدهم تاسیس شده است و الان بیش از یک قرن از فعالیت آن می گذرد و تاسیس آن به دوره احمدشاه برمی گردد. این ساختمان در دوره پهلوی اول به کارگاهی برای کار تجسمی تبدیل و به کمال الملک داده می شود که در آن کارگاهی بزند و هم کار کند و هم آموزش بدهد. بدین ترتیب، ساختمان ضلع جنوبی مکان فعالیت استادانی چون کمال الملک، بهزاد و... بوده است.


هنرستان هنرهای زیبا تا سال ها به فعالیت خود در دو شاخه نقاشی و گرافیک ادامه می دهد تا این که از حدود ده دوازده سال پیش ایده آموزش سینما و تئاتر هم در آن مطرح می شود و از حدود ۵، ۶ سال پیش این شاخه های هنری هم به آن اضافه می شوند.
گله دارزاده درباره ی اضافه شدن بخش سینما و تئاتر می گوید: طبیعتا ضرورتش حس می شد و باید مدارس با کیفیتی دراین زمینه راه اندازی می شد. مدت های مدیدی بود که وزارت ارشاد و معلمان و دیگر گروه ها به این نقصان آگاهی داشتند و برای پرورش استعدادها، دنبال راه چاره ای بودند تا این که ۵، ۶ سال پیش با تبادل طرح های مختلفی بین ارشاد و آموزش وپرورش و پیگیری های زیادی که از طرف آقای احسان آقایی، مدیر پیشین هنرستان و دیگر مدیران صورت گرفت، مجوز این رشته صادر شد. طبیعتا سالهای اول کار سختی بود چون رشته ای تازه تاسیس بود و برنامه ریزی برای آن دشواری های گوناگونی داشت و نیازمند تجهیزات مختلفی بود ولی کم کم قدم هایی برمی داریم تا تجهیزات با این رشته متناسب شود. بطورمثال سال قبل سالن سینما به بهره برداری رسید و حالا هم منتظر تجهیز تماشاخانه آن هستیم.
بگفته او، متقاضیان تحصیل در این هنرستان آزمون ورودی دارند و معلمان مشاوره می دهند و برمبنای آن از میان متقاضیانی که عموما هم پرشمار هستند، تعدادی که حایز شرایط بهتری هستند، انتخاب می شوند.
او درباره ی تعریف شرح درسهای این مدرسه و در پاسخ به این که عموما گفته می شود شرح درسهای سینما و تئاتر در دانشکده های هنری منطبق با واقعیات این رشته و نیاز روز نیست، می گوید: انعطاف آموزش وپرورش در قیاس با آموزش عالی بیشتر است. یعنی وقتی در عرصه تحصیل گیر و گرفتی پیدا می کنید، با تعریف یک کار پژوهشی و پروپوزال، آموزش وپرورش قدرت پذیرش بیشتری برای تغییر محتوای یک درس یا ایجاد درسی دیگر یا ضروری نبودن یک درس را دارد ولی دانشگاه نسبت به پذیرش این ماجرا جمود دارد.


او ادامه می دهد: نکته دیگر این که در مدرسه مقرر است بچه ها متناسب با سن خود به مهارت اجرا برسند. این مهارت شامل مهارت نقد و تحلیل تا اجراست. یعنی مدرسه به بچه ها نگاه مهارتی دارد نه فقط این که ذهن شان با یکسری محفوظات پر بشود بلکه در شرح درس شان هست که این آموزه ها به کار عملی تبدیل گردد در حالی که در دانشگاه یکسری دانشجو تربیت می نماییم که درباره ی آن موضوع هنری خیلی خوب حرف می زنند یا مخاطب درجه یکی هستند ولی الزاما مهارت عملی در آن زمینه ندارند.
گله دارزاده درباره ی امکانات سخت افزاری مدرسه نیز توضیح می دهد: همه مدارس را ندیده ام ولی گمان می کنم بهترین سینمای دانش آموزی کشور را به لحاظ تجهیزات داشته باشیم. گروه سینمایی ما با کارشناسی دقیق این مساله را تعریف کرده و سیستم به روزی تدارک دیده است. حتی بخشهایی از جشنواره فیلم فجر، نه در حد مسابقه سینمای ایران ولی در حد برخی بخش های غیراصلی، می تواند از امکانات ما استفاده نماید. به جز آن دو پلاتو داریم برای تمرین بدن و بیان، یک تماشاخانه هم اضافه شده که امکانات سینمایی و تئاتری دارد. به این معنا که طوری طراحی شده که دو گروه بتوانند از آن بهره گیرند.
او با قدردانی از آموزش وپرورش و وزارت ارشاد که اجازه استفاده از ساختمان کمال الملک و هم هنرهای زیبا را داده اند، اضافه می کند: از فضاهای یکدیگر استفاده می نماییم. متناسب با امکانات موجود، حدود ۲۵۰ دانش آموز داریم. در اینجا درباره ی کیفیت کار و پذیرش هنرجویان کیفیت حساسیت زیادی وجود دارد و انتظارمان این است که در ده های آینده همانطور که تاثیر این مدرسه را در هنر گرافیک و نقاشی دیدیم، در عرصه سینما و تئاتر هم ببینیم و هنرمندان درخشانی از دل این مدرسه به جامعه معرفی شوند.







منبع: atolieh.com