پاسداشتی برای 7 دهه كوشش برای موسیقی نواحی

آتلیه دات کام: مراسم پاسداشت ماشالله رسام، پیشکسوت موسیقی نواحی استان همدان به مناسبت دریافت نشان درجه یک هنری در دفتر نشریه همدان نامه اجرا شد.

به گزارش آتلیه دات کام به نقل از ایسنا، در این برنامه که به جهت رعایت پروتکل های بهداشتی، به صورت آنلاین از صفحه اینستاگرام همدان نامه پخش گردید، ماشالله رسام نشان درجه یک هنری خودرا از دستان پرویز اذکائی، تاریخ دان دریافت کرد.
نشان درجه یک هنری توسط شورای ارزشیابی هنرمندان، نویسندگان و شاعران کشور بررسی و سپس به تائید نمایندگان وزارت فرهنگ و ارشاد و وزیر علوم، نماینده فرهنگستان هنر و سازمان برنامه و بودجه می رسد و معادل درجه دکتری است و به هنرمندانی اعطا می شود که عمر خودرا صرف اعتلای فرهنگ و هنر این سرزمین کرده باشند.
حسین زندی، فعال فرهنگی و سردبیر نشریه همدان نامه در سخنانی اظهار نمود: ماشاالله رسام هنرمند همدانی ما اولین کسی است که در استان این نشان را دریافت می کند. البته این هنرمندان هستند که به این نشان اعتبار می بخشند، هنرمندی که حدود ۷۰ سال میراث دار فرهنگ این سرزمین بوده است، بسیار اعتبار بیشتری دارد اما این تنها یک یادآوری است به ما که چه گنجینه هایی در روزگار ما زندگی می کنند.

او افزود: مسئولان فرهنگی اهمیت چندانی به مقوله فرهنگ و هنر نمی دهند، اما تنها نمی توان از مسئولان انتظار داشت. پس نقش شهروندان در توجه به هنر و هنرمندان بومی چیست؟ هم استانی های ما که در این استان زندگی می کنند در قبال هنرمندان بومی چیست؟ نویسندگان، شاعران و هنرمندان حوزه های مختلف سرمایه های اجتماعی این مرز و بوم هستند، آیا مردم به اندازه کافی به آنها حرمت گذاشته اند؟ احوالشان را پرسیده اند؟ بطور مثال استادانی مانند ماشاالله رسام که حدود ۷۰ سال در مجالس شادی مردم هنرنمایی کردند آیا مردم این شادی ها را به خاطر دارند؟ در مقابل این هنر نمایی چه کرده اند؟ استان ما سرمایه های زیادی دارد همچون در حوزه موسیقی نواحی افرادی مانند «رحمان دریایی»، «حق رضا فطری»، «فرج خوش قیافه» که در این استان زندگی می کنند، در همسایگی ما، اما آیا ما از آنها قدردانی کرده ایم؟
او درباره زندگینامه استاد رسام توضیح داد: رسام متولد 1313 در روستای گزل ابدال همدان است. وی در کودکی نوازندگی سازهای بالابان و سرنا را از پدر و برادر خود آموخت و از نوجوانی در مجالس عروسی و جشن مردم منطقه موسیقی اجرا می کرد. رسام علاوه بر نوازندگی سرنا و بالابان، ساز چگور نیز مینوازد و از خوانندگان موسیقی ترکی همدان است.
وی همچون هنرمندانی است که به تمامی مقام های (هوا) سازی و آوازی احاطه دارد و در میان کارشناسان موسیقی محلی بعنوان میراث دار این هنر شناخته شده است. تا اواخر دهه 70 گاهی در صدا و سیما دعوت می شد و کارهایی اجرا و ضبط می کرد. اما بعد از آن نه رادیو تلویزیون و نه ارشاد سراغی از او نگرفتند. خیلی از نوازندگان سرنا و بالابان در استان به صورت مستقیم و غیرمستقیم از شاگردان او هستند.
این فعال فرهنگی افزود: استاد بارها گفته بود که هنوز هم می توانم آموزش دهم اما کسی سراغ من نمی آید و از من نمی خواهد. بعد از جشنواره های ایلام و کرمان 2 اجرا در شهر کتاب داشت که استقبال خوبی شد و سال 98نیز در ارکستر استاد مشایخی همکاری داشته است. استاد رسام زاده روستای گزل ابدال است و در جایی که زندگی می کرده که از طرفی با مردم کرد زبان قروه و بیجار ارتباط داشته و از طرف دیگر با مردم ترک زبان بهار و کبودراهنگ و حدودا در بیشتر روستاهای این شهرستان ها موسیقی اجرا کرده است. بدین سبب به موسیقی هر دو قوم تسلط دارد و در حقیقت هنرمندی استثنایی در منطقه به شمار می آید.
در ادامه پیام صادق چراغی نیز پخش گردید.

علی پاشا رجبلو، مدر چس موسیقی نیز در سخنانی اظهار داشت: موسیقی نواحی، تجلی باورها و آئین های فرهنگی اقوام مختلف ایران است که استادان موسیقی این مناطق، به وسیله موسیقی و سازهای این نواحی با آفرینش و خلق آواها و ترانه ها، در قالب جشن و موسیقی رقص و حماسه و آئین های مذهبی و سوگواری، به آن می پردازند. اهمیت حفظ این نوع موسیقی به همان گونه که هست همیشه مورد توجه کارشناسان فرهنگی - موسیقی بوده است. به همین علت، علم موسیقی شناسی اقوام (آتنوموزیکولوژی) می کوشد به بررسی و شناخت موسیقی اقوام مختلف، بدون هر گونه دستکاری و دخالت در شکل و ماهیت آن، اهتمام ورزد. اما متاسفانه امروزه شاهد آن هستیم که عده ای بدون توجه به ساختار و خاصیت های خاص این نوع موسیقی، لطمه های جبران ناپذیری بر آن وارد آورده اند.
ماشاالله رسام نیز در سخنانی اشاره کرد: از آنجایی که من ۸۶ سال ترکی صحبت کرده ام و این جا هم به زبان مادری صحبت می کنم. اولین استادم پدرم بود و حتی به خاطر آموختن موسیقی توسط او تنبیه شدم چونکه او دوست نداشت شغل آباد و اجدادی را ادامه دهم اما من ناخلف بودم و به حرف او گوش ندادم.
او افزود: 76 سال است که در کار نوازندگی هستم و در جشن های عروسی به اجرای برنامه پرداخته ام. در منطقه ای که زندگی می کردم، حدودا همه خانواده ها به من اعتماد داشتند و در مراسمشان دعوتم می کردند. مدتی است با آمدن سازهای الکترونیکی، موسیقی محلی طرفداران خودرا از دست داده است.
رسام تاکید کرد: هنوز هم می توانم این سازها را آموزش دهم اما تنها به لحاظ فنی وگرنه آموزنده خودش باید استعداد داشته باشد.
در این برنامه «علی اصغر طاهری» خواننده و ترانه سرا پیشکسوت همدانی و استاد رسام به اجرای قطعاتی به صورت بداهه پرداختند و در آخر استاد رسام نشان درجه یک هنری خودرا از دستان دکتر اذکائی دریافت کرد.




منبع: آتلیه دات كام